Ribarstvo u Apatinu

Izložba sadrži kroz tekst, dokumenta i fotografije pregled razvoja ribarstva, projekciju dokumentarnih filmova o ribarstvu iz fonda Muzeja kinoteke i ribarske alate sa opisima kako se koji koristio.
Ljudi su od iskona na obalama reka kao nepresušni izvor života, podizali svoja naselja. Bavili su se poljoprivredom, lovom i ribolovom, najstarijim privrednim granama. Istorija ovog grada neposredno je vezana i za istoriju ribarstva. Ribarstvom su se bavili prvi stanovnici naselja na Dunavu još od 6000 godina pre naše ere o čemu svedoče arheološka nalazišta na lokalitetu Magareći mlin.
Dve hiljade godina istorijskog perioda smeljivali su se stanovnici i vladari. Rimljani, Sloveni, Mađari, Turci, Austrijanci, Nemci. Najznačajniji period za razvoj ribarstva nastaje nakon kolonizacije Nemaca u 18. veku. Među njima je došlo 200 ribara. 1770 – 1880. godine ribari su imali samostalni esnaf. U Apatinu se nalazio glavni otkupni centar ribe iz koga se snabdevao svežom i soljenom ribom ostali gradovi.
Među apatinskim zanatlijama ribari su bili najbogatiji. Kuća svakog ribara obeležena je amblemom ceha sa duborezom ribe na ulaznim vratim, na zabatu kuće ili na fasadi. U daljem razvoju ribarstva velika je uloga iizgradnje ribarske centrale 1911. Ribarska centrala predstavljala je namenski objekat do koje su ribari dopremali ribu iz svojih ribarskih stanica, specijalno izgrađenih objekata na stubovima. Od 1918 – 1941. godine ribarska centrala prelazi u posed državnog dobra Belje, a od 1952. godine ulazi u sastav Lovno šumskog gazdinstva „Jelen“ iz Beograda. 1960. godine izgrađena je nova i tada najsavremenija ribarska centrala za prijem proizvodnju konzervirane ribe i ribljeg brašna. Od 1972. godine matica Dunava se deli na hrvatsku i srpsku, tako da je i ribarska stanica u Apatinu imala daleko manje mogućnosti za preradu ribe. Fabrika je proglašena nerentabilnom, a od tada nastaje postepeno odumiranje ovog zanata. Danas ribarstvo na Dunavu ne učestvuje značajno u privredi Apatina. Više se oslanja na eksploataciju ribe u ribnjacima.
Ova izložba prikazuje deo kulture ovog grada. Posvećena je ribarstvu i ribarima.
Život ribara je bio je veoma težak, na vodi su provedili preko dvadeset sati i na vrelom suncu i na minus deset stepeni. Ribari su posebni, provedili su ceo život napolju, pod sobom imali su više nemirnu reku nego čvrsto tlo. Njihov svet je bila neprestana borba sa surovim prirodnim uslovima, borba za egzistenciju, ali i sadržajan u pričama i legendama.
Na Petrovdan svake godine priređivale su se ribarske svečanosti koje su trajale tri dana. Svečanost se sastojala od crkvenog obreda, zvaničnog otvaranja i svečane povorke ribara kroz grad noseći zlatnu ribu simbol bogatog lova. Apatin je tada vrvio od pesme i veselja, a pristizale su brojne zvanice iz svih krajeva. Spremali su se riblji specijaliteti.
Ističući važnu istorijsku činjenicu da je nekada Apatin bio najvažniji centar ribarstva 1963. godine gradske vlasti obnovile su ove svečanosti koje traju do danas „Apatinske ribarske večeri“, turističku manifestaciju po kojoj je ovaj grad nadaleko poznat.